Akça / Erbaa / Tokat
Silahtar Ömer Paşa Camii, Türkiye’nin Tokat ilinin Erbaa ilçesine bağlı Akça beldesinde bulunan, kesme taş ve tuğladan dikdörtgen planlı olarak yapılmış bir camii. Mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait, Selçuklu döneminden kalmadır.
Camiinin yapım kitabesi olmadığından imar tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte; süslemeleri, mimarî planı ve imar şekli ile 11. yüzyıl Selçuklu Dönemi eseri olduğu belirlenmiş ve Vakıflar Genel Müdürlüğünun koyduğu tabelada kuruluş tarihi olarak 1082 yazılmıştır. 2007 yılında restore edilmiştir.
Camii dış yapısındaki daha sade görünüme karşın iç tasarımındaki zenginlik ile dikkat çeker. Camiinin mimari özellikleri şu şekildedir:
- Selçuklu taş ve çini süslemesi vardır.
- Ahşap ve boya süslemesi mevcuttur.
- Kesme taş ve tuğla ile imar edilmiştir.
- Süslü kapı ve ahşap kemerle çevrilidir.
- Ahşap tavandır ve 4 adet ahşap destek kolonludur.
- Mimber ve mihrap Selçuklu desen ve formalarıyla 11. yüzyıl Türk sanatının bir sentezidir.
- Çıtaları ve boya süslü tavanda altıgenleri, göbekte kesişen şekiller ve sarkık rölifler görülür.
Caminin tamiri için 1707 yılında vakıf kurulduğu belirtilmektedir. Ayrıca incelemeler yapılırken bir kiremit parçasına rastlanmıştır ve bu parçada tarih olarak 18 Eylül 1278 (1862) ibaresinin yer aldığı anlaşılmıştır.
Camiideki iki adet bakır şamdanın üzerinde, Silahtar Ömer Paşa’nın şamdanları 1688 yılında camiye vakfettiği yazılıdır. Bu durumda caminin bu tarihte veya öncesinde yapıldığı düşünülebilir. Anadolu’da özgün yapısını koruyabilmiş ahşap yoğunluklu bir cami olarak değer taşır.